Rozmowa z Robertem Telusem, wiceprzewodniczącym Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Jaka rolę w Pana życiu pełnia konie ?
– Ja już od najmłodszych lat lubiłem konie. Mój tata zmarł, jak miałem siedem lat i wtedy mama kupiła z myślą o pracy w naszym gospodarstwie pierwszego konia. Ja tym koniem jeździłem i pracowałem pomagając mamie w polu. Traktowałem tego konia jak przyjaciela i stąd się chyba zrodziła we mnie ta miłość do tych zwierząt. Później przez dłuższy czas nie mieliśmy konia, bo nastała epoka traktorów. Dopiero jak się ożeniłem i miałem już trójkę dzieci postanowiłem kupić konika. Zbieg różnych okoliczności sprawił , że pierwszego rumaka jakiego kupiłem był rasy konik polski . I wtedy właśnie zrodziła się moja wielka miłość do tych półdzikich koni, potomków tarpanów. Na początku był , jeden , później dwa , a dziś już mam cały tabun tych sympatycznych koników liczący około 50 sztuk , w tym 35 klaczy.
Dlaczego właśnie zdecydował się Pan na hodowlę tej rasy koni ?
– Jak już wspomniałem zdecydował o tym przypadek. Niektórzy mówią , że to brzydkie konie , a ja twierdzę ,że są piękne swoja brzydotą. To jest koń , który umie zaprzyjaźnić się z człowiekiem . Kiedy wychodzę na potok i krzyknę Nel – bo tak na właśnie na imię przewodniczka stada, najstarsza klacz , którą mam od 1997 roku ,to wszystkie konie za nią do mnie biegną. I ja tę chwile najbardziej lubię. Spędzam tam z moim synem Frankiem każdą wolna chwilę. Szkoda tylko, że tego czasu jest tak niewiele.
Gdzie trzyma Pan swoje konie ?
– Konie utrzymuję na terenie 15 hektarów wydzierżawionych od Lasów Państwowych w miejscowości Ceteń na terenie gminy Poświętne w powiecie opoczyńskim. Wykarczowałem ten teren i ogrodziłem. Konie hodowane są bezstajennie na dużej polanie, w swoim naturalnym środowisku. To jest mój azyl gdzie zawsze mogę pójść i odpocząć.
Jakie największe problemy miał Pan związane z hodowlą konika polskiego ?
– To nie zwierzęta sprawiły mi problem , a tylko nieuczciwy sprzedawca, od którego kupiłem kilka koni zarażonych tasiemczycą , która rozprzestrzeniła mi się na pozostała część stada . Miałem podobnie jak lekarze , którzy do mnie przyjeżdżali ogromny problem z określeniem choroby. Gdy przy piątej klaczy , która padła zrobiliśmy sekcję zwłok okazało się , że na 15 cm jelita cienkiego było 26 sztuk tasiemca. One blokowały jelita czego skutkiem była śmierć zwierzęcia. I to był mój największy ból jeśli chodzi o hodowle konika . Poza tym przykrym incydentem nie mam żadnych problemów z moimi rumakami. Mam ogromną radość z patrzenia jak sie rodzą, rosną , biegają . Obcowanie z nimi jest dla mnie najlepszą formą wypoczynku.
Czy hodowla koni to kosztowane hobby i jaki z może być z nich dziś pożytek ?
– Hodowla konika polskiego nie jest hobby drogim. Dlatego , że można uzyskać dopłaty do klaczy, które w zasadzie pokrywają koszt paszy. No może trochę trzeba dopłacić jeszcze bo tych balotów , bo jeśli chodzi o moje stado , trzeba ich sporo zrobić. W moim regionie siano nie jest jednak zbyt drogie, bo jest dużo łąk , a hodowli prawie nie ma. Natomiast jeśli chodzi o opłacalność to nie można hodowli konika polskiego rozpatrywać w kategorii biznesu . Nie hoduje ich przecież dla zysku , a przede wszystkim dla przyjemności obcowania z tymi sympatycznymi zwierzakami. A co można z tymi końmi robić ? Jest to rasa przeznaczona przede wszystkim do rekreacji. Często goszczę młodzież , która może sobie na nich pojeździć. Nie prowadzę wprawdzie , że wglądu na brak czasu żadnej szkółki jeździeckiej , ale jeśli kto chce i umie jeździć konno to nie mam żadnych obiekcji i chętnie udostępniam takim osobom moje koni ki . Zrobiłem też tablicę informującą skąd się wzięły koniki polskie w Polsce i dlaczego jest to stado zachowawcze.
No właśnie – co to za rasa koni i skąd się wywodzi ?
Koniki polskie są jedyną rodzimą, prymitywną rasą koni wywodzącą się bezpośrednio od dzikich tarpanów, które do końca XVIII wieku można było spotkać na lesistych obszarach dawnej Polski, Litwy i Prus. Po swoich dzikich przodkach odziedziczyły charakterystyczne myszate umaszczenie, z ciemną pręgą biegnącą przez grzbiet. Charakteryzują się dużą wytrzymałością, odpornością na choroby i łatwością w przystosowaniu się do ciężkich warunków bytowania . Krajowa populacja koników polskich liczy obecnie około 130 klaczy i 30 ogierów w państwowych ośrodkach hodowli zachowawczej oraz około 440 klaczy i 100 ogierów w hodowli terenowej. Pomimo tendencji wzrostowej, liczebność koników polskich zgodnie z założeniami przyjętymi w Programie FAO dla Zachowania Zasobów Genetycznych Zwierząt Gospodarskich w oparciu o Konwencję o Różnorodności Biologicznej, klasyfikuje tę rasę jako zagrożoną wyginięciem (liczącą poniżej 1000 samic).
Czy w naszym kraju jest duże zainteresowanie hodowlą koników polskich ?
– Obecnie odbudowujemy hodowlę tych koni w Polsce Chętnie kupują je właściciele gospodarstw agroturystycznych oraz osoby zainteresowane prowadzeniem szkółek jeździeckich dla dzieci i młodzieży oraz ośrodków hipoterapii bo są to niskie i bardzo łagodne koniki. Wiele osób , podobnie jak ja przed laty lubi konie i chce mieć kilka na własność , aby cieszyć się obcowania nimi. Moja hodowla jest obecnie największa w łódzkim. W tym rejonie Polski są one jeszcze mało znane . Im bardziej będziemy zbliżali się ku wschodniej granicy naszego państwa tym więcej stad konika polskiego spotkamy. Od 1955 roku koniki polskie hodowane są w Stacji Badawczej Polskiej Akademii Nauk w Popielnie gdzie prowadzone są badania na nad tymi zwierzętami. Oprócz grupy stajennej w Popielnie prowadzona jest również hodowla w systemie rezerwatowym, w której konie przebywają w warunkach naturalnych przez cały rok na obszarze około 1600 hektarów.
Czy posiadacze koników polskich mają już swój związek hodowlany ?
– Tak, Związek Hodowców Konika Polskiego ma swoją siedzibę w Popielnie , a jego założycielem jest profesor Zbigniew Jaworski, który prowadzi badania nad rozrodem tych zwierząt. Natomiast badania nad czystością krwi konika polskiego prowadzi doktor Iwona Wrona z Instytutu Zootechniki w Balicach. Ja oczywiście też jestem członkiem tego związku z i wielu sprawach związanych z hodowlą koni konsultuje się z profesorem Jaworskim.
Jakie są perspektywy rozwoju hodowli koników polskich w naszym kraju ?
– Zgodnie z tym , co mówi profesor Jaworski hodowla konika polskiego nie zmierza w kierunku wyhodowania konia sportowego, tylko utrzymania tego rodzimego, prymitywnego konia w typie tarpana. Ma on posiadać także cechy dzikiego konika, dlatego część tej populacji utrzymywana jest w hodowli naturalnej. Oczywiście nie wszystkim koniki polski musi się podobać . Tak już jest , ze jedni wolą araby a drugim , tak jak mnie podobają się właśnie koniki polskie. Konik polski jest bowiem bardzo miłym zwierzęciem, urokliwym na swój sposób . Mnie miłość do tych zwierząt udało się już zaszczepić kilku osobom, które odwiedziły moją hodowlę. Dziś już posiadają własne koniki.
Hodowlę tych zwierząt rozpoczynamy od zakupu kilku sztuk czy w na początek wystarczy jeden koń ?
– Zazwyczaj zaczyna się od jednego konika, później jeśli możliwości finansowe pozwolą i dysponuję się duża przestrzenią hodowlaną z roku na rok ich przybywa. Na jednego konika wystarczy mieć pastwisko wielkości jednego hektara. Siana z takiej łąki powinno wystarczyć na wyżywienie konia przez cały rok . Można trochę dokupić słomy owsianej czy pszenżyta bo koniki to lubią.
Czy łatwiej porozumiewać się z końmi czy ludźmi ?
– Trudno mi na to pytanie jednoznacznie odpowiedzieć – bo ja jestem człowiekiem otwartym i bardzo lubię rozmawiać z ludźmi. Konie czasami potrafią też być złośliwe i mają swój charakter.
Ja bardzo często jeżdżę do swoich koników aby odpocząć, odciąć się trochę od polityki , zgiełku , który mnie otacza , Warszawy. I bardzo lubię przebywać w ich otoczeniu na łonie przyrody. Szczególnie kiedy uda mi się tam wybrać z żoną i dziećmi. Sprawia mi to ogromna frajdę. Ja nie muszę wyjeżdżać na żadne wczasy, jeśli tylko będę mógł przebywać wśród swoich koni.
Dziękuję za rozmowę
Źródło: Maks Weber
